Poradnik dla rodziców
„Rodzicom ku uwadze”
styczeń – luty 2018
W sytuacji, gdy nowe media są używane w bezpieczny i przemyślany sposób, mogą stanowić jedno z ważnych narzędzi wspierających rozwój dziecka. Nie wolno zapominać, że korzystanie z nowych mediów ma również ciemną stronę. Należą do niej przede wszystkim niebezpieczne treści, niebezpieczne znajomości, cyberprzemoc i uzależnienia.
Niebezpieczne treści– dziecko surfujące w Internecie bez nadzoru i kontroli rodzica narażone jest na kontakt z treściami szkodliwymi dla jego zdrowego rozwoju. Należą do nich: pornografia, w tym pornografia dziecięca, materiały zawierające przemoc, wulgaryzmy i mowa nienawiści, tzw. hejtowanie. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice monitorowali to, co dziecko robi korzystając z nowych mediów. Dzieci nie mają dostatecznie wykształconych mechanizmów obronnych. Przeżywają to, co widzą tak, jakby dotyczyło to ich osobiście. W związku z tym zaczynają mieć np. trudności w zasypianiu, koszmary nocne. W niektórych przypadkach może pojawić się nawet lęk o bezpieczeństwo swoje i najbliższej rodziny lub inne problemy psychiczne.
W związku z tym ważne jest, aby kontrolować sposób korzystania przez dziecko z Internetu, rozmawiać o zagrożeniach i uczyć, żeby zgłaszało rodzicom sytuacje, które zaniepokoiły lub zraniły je w Internecie.
Grooming– uwodzenie dzieci przy użyciu portali społecznościowych, komunikatorów, czatów czy forów internetowych. Zazwyczaj osoba uwodząca dziecko podaje się za rówieśnika. Zdobywa w ten sposób jego zaufanie, wyłudza zdjęcia i nagrania intymne. Celem groomingu jest zazwyczaj chęć wykorzystania seksualnego dziecka.
Cyberprzemoc- obejmuje m. in. obrażanie innych użytkowników Internetu, publikowanie materiałów ośmieszających lub kompromitujących, straszenie lub szantażowanie, podszywanie się pod kogoś innego, czyli kradzież tożsamości. Cyberprzemoc niesie ze sobą poważne konsekwencje dla kogoś, kto jest atakowany.
Poważnym problemem jest uzależnienie od Internetu. Nałogowe korzystanie z nowych mediów rozwija się przez długi czas. Zdaniem specjalistów możemy mówić o nim, jeżeli w ciągu ostatniego roku pojawiły się następujące symptomy:
· silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu,
· poczucie, że bardzo trudno kontrolować własne zachowania związane z użytkowaniem Internetu (np. czasu korzystania z sieci),
· pogorszenie się samopoczucia w sytuacjach ograniczenia lub przerwania korzystania z sieci oraz polepszenie w momencie powrotu do aktywności internetowej,
· spędzanie coraz większej ilości czasu przed ekranem dla polepszenia samopoczucia, w sytuacji kiedy wcześniej możliwe było to do uzyskania w krótszym czasie,
· utrata zainteresowań i zaniechanie zajęć, które dotychczas dostarczały przyjemności,
· korzystanie z Internetu mimo doświadczania szkodliwych następstw.
Kiedy należy skontaktować się ze specjalistą?
Sygnały, które mogą świadczyć o tym, że dziecko w niezdrowy sposób korzysta z nowych mediów:
· każdą okazję wykorzystuje do tego, żeby sięgnąć po nowe media (komputer, tablet, smartfon),
· złości się, kiedy coś lub ktoś mu przeszkadza w korzystaniu z nich,
· kłamie co do czasu spędzonego przed ekranem, stara się zamykać drzwi i robić to poza kontrolą rodziców,
· traci zainteresowanie aktywnościami, które wcześniej sprawiały mu radość.
Gry komputerowe i gry online
Obecnie coraz więcej dzieci nadmiernie angażuje się w gry. Z czasem może to prowadzić do uzależnienia. Nie jest to jednak jedyne zagrożenie. Dzieci nie potrafią jeszcze dostatecznie rozróżniać fantazji od rzeczywistości. W związku z tym mogą bezkrytycznie naśladować zachowania bohaterów ze swoich ulubionych gier. Gry zawierające niebezpieczne i szkodliwe treści, np. sceny przemocy, są zatem dla nich szczególnym zagrożeniem.
W ocenie gier pomoże PEGI
PEGI to system klasyfikacji gier według kategorii wiekowych i rodzajów treści. Jego ikony znajdziemy na opakowaniach gier.
· Oznaczenia klasyfikacji wieku (gra nie zawiera treści nieodpowiednich dla danego wieku) znajdują się w lewym górnym rogu na przodzie opakowania.
· Oznaczenia dotyczące treści (np. wulgaryzmy, przemoc, używki) wraz z powtórzonym oznaczeniem wiekowym znajdują się z tyłu opakowania.
Więcej na www.pegi.info
Nowe media ze względu na swoją specyfikę mogą prowadzić do zakłóceń w codziennym funkcjonowaniu dziecka. Naturalną potrzebą dziecka jest poznawanie świata wieloma zmysłami oraz aktywność ruchowa. Jeśli te potrzeby zostaną ograniczone do doznań internetowych i komputerowych, mogą pojawić się zakłócenia w tworzeniu się nowych połączeń neuronowych w mózgu. Bardzo szybko mogą się one ujawnić pod postacią trudności w uczeniu się, np. w szkole. Oglądanie stale zmieniających się obrazów nie jest korzystne dla mózgu dziecka, nie aktywizuje obszarów mózgu odpowiedzialnych za rozwój mowy i języka, tak ważnych dla tego etapu rozwoju umiejętności. Najlepszy gadżet elektroniczny nie zastąpi rozmów z rodzicami, czytania lub słuchania bajek i książek.